LM Systems staat voor maatwerk
Met het internet als oneindige vraagbaak, aangevuld met allerhande engineering apps, ben je als engineer eigenlijk al je eigen adviseur. Zou je wellicht denken. Maar net zoals papier dat is, zijn ook pixels geduldig. En zonder garantie. Robert Beijer en Léon Albers, respectievelijk technisch adviseur en productmanager bij LM Systems, zien dat de combinatie van factoren, de engineer in de praktijk nog weleens met onverwachte resultaten confronteren. En die zijn zeker niet altijd positief.
Kan de engineer met bijvoorbeeld momenten, koppels en massabelastingen prima uit de voeten, de werkelijkheid van een applicatie gaat de formules vaak te boven. Ook LM Systems geeft bijvoorbeeld van de verschillende series lineaire geleidingen de statische en dynamische draaggetallen en de verschillende toelaatbare momentbelastingen. “Je kan met de gegevens die je op internet kan vinden al een heel eind komen”, bevestigt Albers. “Als het bijvoorbeeld om een handverstelling gaat en de omgeving stelt ook geen speciale eisen, dan kan dat prima. Maar heel veel applicaties zijn net even wat specialer. En dan gaan allerlei bijkomende factoren een rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan trillingen, stijfheid, temperatuur, een toepassing in een cleanroom- of een vacuümomgeving. Dan gaan specialistische details achter een product een rol spelen.”
Vaak onderschat
Bij LM Systems maken ze voor het uitvoeren van de eerste calculaties gebruik van een rekenblad vertelt Albers. “We hebben invulblad voor het maken van calculaties en nemen we een aantal factoren op mee, zoals snelheid, versnelling, slaglengte, gewenste nauwkeurigheid, de belasting die op de loopwagen komt te staan en additionele krachten. Belangrijk is ook dat je weet waar de massa zich bevindt en hoe de bewegingscyclus eruit ziet. Heb je die gegevens dan heb je de basis voor een levensduurcalculatie, welke bouwgrootte en welk type geleiding je nodig hebt. Nu kan een engineer aan de hand van de draaggetallen en de formule in de catalogus best een eerste berekening maken van de levensduur. Toch, zo stelt technisch adviseur Beijer, gaat het daar vaak al niet helemaal goed. “De belasting gaat over het algemeen wel goed. Maar de invloed van snelheid en versnelling en wat dit betekent voor de levensduur van een geleiding wordt vaak onderschat.”
Tot de derde macht
Albers vult aan: “In de formule zit één belangrijke factor en dat is de belastingsfactor die moet worden meegenomen. Die factor is onder andere afhankelijk van de snelheid, maar ook van omgevingscondities zoals trillingen. Dat is een ervaringswaarde. Stel dat je een tabel hebt en bij een snelheid van 1 m/s staat een belastingsfactor van 1,5 vermeld. Maar stel, jouw toepassing heeft te maken met bijvoorbeeld veel versnellingen, vertragingen en trillingen dan moet die factor omhoog. Dat heeft een direct gevolg voor de levensduur want in de berekening gaat het tot de derde macht en heeft zo’n factor meteen een direct gevolg.”
Uit de droom
Wie mocht denken dat dit een theoretisch verhaal is, wordt door Albers ut de droom gehaald. Hij haalt het voorbeeld aan van een applicatie die bewegingen van 5 m/s diende te maken met versnellingen van 70 m/s2. Tel daar een redelijk moment bij op en een verkeerde inschatting van de belastingsfactor. Van de door de engineers zelf berekende levensduur bleef in de praktijk dan ook bar weinig van over. Beijer: “Nadat wij hier bij betrokken zijn geraakt, bleek in onze calculatie de theoretische levensduur waarbij 10 procent van de producten kan uitvallen onder een half jaar te liggen. En dat kwam ook overeen met de situatie in de praktijk.”
Die levensduur heeft LM Systems uiteindelijk weten te verhogen naar een jaar, door voor een heel ander type geleiding te kiezen dan de nieuwe klant zelf had gedaan. Dat klinkt wellicht niet in heel spectaculair, maar wel als je van een levensduur van een tot twee maanden komt. Bovendien moet je wel bedenken dat het hier ging om al uitgeleverde machines in het veld. Dit betekent dat je te maken hebt met inbouwmaten die vanwege de constructie vast liggen. Na een compleet herontwerp van de machine – en de keuze voor geleidingen van LM Systems – is aan het vroeg- en voortijdig falen van de geleidingen wel een einde gekomen. Want de levensduur van een geleiding ligt bij LM Systems toch gemiddeld genomen wel rond de 10 jaar. En dat is dan de levensduurberekening. In de praktijk is het veelal een ondergrens.
Troef achter de hand
De in Veenendaal gevestigde specialist in lineaire techniek ziet – niet verwonderlijk – in de praktijk meer uiteenlopende toepassingen dan de gemiddelde machinebouwer. Albers: “We zijn hier met veel mensen die al lang meelopen en hebben dus veel ervaring en kennis in huis. En, vertelt Beijer, hebben ze altijd nog een troef achter de hand. “Mochten we nu ineens een heel specifieke vraag krijgen dan kunnen we altijd bij THK te rade gaan om daar mee van gedachten te wisselen.” Het Japanse THK – dat de kern van het lineaire leverprogramma van LM Systems vormt – heeft als fabrikant alle kennis in huis, die eventueel nog mocht ontbreken. Albers: “Ik denk dat we in meer dan 95 procent van de gevallen zelf over adequate kennis beschikken om een vraagstuk op te lossen. . Zijn we minder vertrouwd met een b.v. recent nieuwe geïntroduceerd product dan kennen wij de wegen bij THK. . Zo is er een paar maanden terug een nieuw type kruisrollenlager in het programma bijgekomen en prompt komt een klant met de wel heel specifieke vraag wat de wrijving is bij een bepaald toerental. Dan kunnen we vertrouwen op de technische know-how van THK.”